faaidooyinka lowska iyo timirta ay leeyihiin Markii laga hadlaayo cuntooyinka iyo faaidada ay leeyihiin marka ugu horeyso waxaa niyaddada kusoo dhici doono waa timir iyo loos sababtoo ah waa cuntooyinka dabiiciga ah hadana ugu faaidada badan cafimadka bil,aadanka
Timirta iyo looska kaliya maha aha cuntooyin dhanan leh oo kaliya ee waa cuntooyin hodan ku ah fitaamiino [vitamis] badan nafaqooyin muhiim u ah jirkeena macdan dufanka cafimadka leh iyo antioxidants-ka.faaidooyinka lowska iyo timirta
Cunista lowska iyo timirta waxa ay qeyb weyn ka qataan taageerista cafimaadka guud ee jirkeena,sidoo kale waxa ay kordhiyaan tamarta waxa ayna yareyaan halista ka imaan karto cudurrada kala duwan ee halista badan.
Timirta waxa ay ka mid aheyd cuntooyinkii said ka loo isticmaali jiray qarniyadii tagay ilaa hadana waala isticmaalaa sababtana waxa ay tahay In laga heli karo meel kastana hadana ay tahay nature aad u macaan oo aan kaga baahneyn wax sonkor ah sidoo kale faaidada ay leedahay ayaa kugu sababi karto in aad joogteyso isticmaalkeeda .faaidooyinka lows iyo timirta
Timirta waxaa loo adeegsadaa waxyaabo badan sida cabitaanada macmacaanka iyo cuntooyinka fudud.
Loowska waxa uu kamid yahay mirooyinka ugu faaidada badan waxa uuna hodan ku yahay dufanka cafimadka leh protein said ah iyo amino acids.
Lowska iyo timir waa waxa ugu badan ee caalamka laga isticmaalo ayagoo loo adeegsado wadooyinka laga duwan
- in laga sameyo saliid
- in laga sameyo cabitaan
- in laga sameyo macmacan
- in kaligood la cuno
labada lowska iyo timirta waxa ay kamid yihiin waxyabaha ay somalida ay saaidka u jeceshahay in ay cunaan marka kasta ama marka kasta ay shiitaan qaar kamid ah dadka said u isticmaalo waxa ay ogyihiin in faaido laga heli karo ma oga faaidooyinka tirade badan ee laga helo, maqaalkaan waxaan kusoo bandhigi donaa faaidoyinka cafimad oo ay leeyihiin timirta iyo looska.faaidooyinka lowska iyo timirta
15 Faa’iido oo Cajiib ah oo Khudaarta Cagaaran Caafimaadka Jirka iyo Maskaxda u Leedahay
1. Ilaalinta Wadnaha
Cunista timirta iyo looska [shiido ama toos u cun] waxa ay hodan ku yihiin dufanka caafimadka leh iyo antioxidants-ka, kuwaas oo sare u qaada korestaroolka wanagsan hoosna u dhiga korestaroolka xun.
Lowska iyo timir oo aad joogto u isticmaasho waxa ay ka hortagaan cuduro halis ku caafimadka wadnaha sida wadna qabadka iyo xinjirowga xididda dhiigga.loowska waxaa ku jiro Omega-3 fatty acids waxa uu caawiyaa fidinta xididdada dhiigga iyo ilaalinta cadaadiska dhigga.faaidooyinka lowska iyo timirta
Markii laisku daro looska iyo timir si wadajir ah waxa ay yareeyaan halista kusoo wajahan wadnaha waxana ay jirka ka caawiyaan in uu helo difaac dabiiici ah.
2. Hoos u dhigista Cadaadiska Dhiigga
Lowska waxa uu hodan ku yahay magnesium iyo dufanka caafimadka leh,halka ay timirto ay hodan ku tahay potassium. Timirta iyo looska waxa ay qeyb weyn ka qaataan hoos u dhigista cadaadiska dhiiga.magnessium ka waxa uu dajiyaa xididdada murqaha dhiigga. Halka potassiumka uu caawiyo jirka in uu si dabiici ah u maamulo heerka sodiumka.
Isticmaalka timirta iyo loosta waxa ay ka hortaggan dhiig karka,sidoo kale waxa ay hagaajiyaan wareegga dhiigga waxa ayna qeyb weyn ka qataan in ay yareyaan cudurada wadnaha ku dhaca iyo istaroogga.faaidooyinka lowska iyo timirta
3. Kororka Tamarta Jirka
Timirta waxa ay ku hodan ku tahay sonkorta dabiiciga ah waxa ayna jirka si degdeg ah ay ku siisaa tamar ku filan.timirta waxa ay ku haboon tahay in subuxii ama jimicsiga ka hor la cuno sababtoo ah waxa ay jirka sisaa sonkor dabiici ah iyo tamar ku filan jirka.faaidooyinka lowska iyo timirta
Sidoo kale lowska waxaa ka buuxo protein ku filan iyo dufan caafimadleh waxa uuna bixiyaa looska tamar degdeg ah oo muddo dheer uu isticmaali karo jirka si uu ugu adeegsado socod dheer jimicsi iwrn
Isku darka looska iyo timirta waxa ay ka hortagaan daalka joogtada ah waxa ayna jirka siyaan tamar iyo firfircooni degdeg ah waxa ayna xoojiyaa maskaxda
4. Xoojinta Maskaxda iyo Xusuusta
Isku darka lowska iyo timirka waxa ay xoojiyaan howlaha maskaxda waxa ayna maskaxda siyaan feejignaan iyo xasuus. Cunista lowska joogtada ah waxay kordhiyaa isku xirnaanta unugyada maskaxda,waxa uuna yareyaa halista gabowga maskaxda iyo cudurada ku dhaca.
Timirta waxaa ku jiro magnesium iyo fitamiin B waxay ka qayb qaadataa dhiirrigelinta maskaxda iyo yareynta daalka maskaxeed, taasoo ka dhigaysa maskaxda mid firfircoon oo feejigan.
5. Kordhinta Fayoobida Jirka
Timirta iyo looska protein ka iyo dufanka cafimadka leh waxa ay ka qeyb qataan dayactirka unugyada iyo dhismaha muruqyada.sidoo kale timirta lowska waxa xoojiyaan awooda jirka.
Waxa ayna qeyb ka qataan ayna tageraan hab difaaca jirka ,sidoo Sidoo kale, fiber-ka ku jira timirta wuxuu ka caawiyaa jirka in uu si habsami leh u nuugo nafaqooyinka kale ee cuntada, taasoo ka dhigaysa jirka mid caafimaad qaba, firfircoon, oo u diyaarsan la dagaalanka cudurrada
6. Caafimaadka Caloosha iyo Dheef-shiidka
Timirta waxa ay hodan ku tahay fiber dabiic ah waxa uuna hagaajiyaa hab-socodka caloosha,wuxuuna ka hortagaa calool-fadhiga iyo calool-xumada.loowska oo ku badan magnesium iyo dufan caafimad leh waxa ay kor u qadaan dheefshiidka waxa uuna jirka ka caawiyaa in uu si fiican u nuugo nafaqooyinka.lowska iyo timirta fiberka iyo dufanka cafimadka leh ee ku jiro timirta iyo looska waxa ay ka hortagaan dhibaatooyinka mindhicirka ku dhaca iyo ka hortagga bararka caloosha ku yimaada.sidoo kale waxa ay taageeraan caafimadka guud e caloosha.
7. Ka Hortagga Cudurrada Chronic-ga ah
Antioxidants-ka iyo fitamiinada ku jira timirta iyo lowska waxay ka hortagaan bararka iyo dhaawaca unugyada, taasoo yareysa halista cudurrada chronic-ga ah sida sonkorowga, bararka xididdada dhiigga, iyo cudurrada wadnaha. Magnesium, zinc iyo fitamiin E ee lowska ku jira waxay xoojiyaan difaaca jirka, iyagoo ka dhigaya jirka mid iska caabin kara infekshinka iyo cudurrada kale ee caanka ah.
8. Kordhinta Tamarta Kadib Hurdada
Hadii aad cunto subuxii markaad soo kacdo lows ama timir waxa ay ku siin donaan tamar iyo firfircooni degdeg ah. Timirta oo ku jirto sonkor dabiici ah waxa ay si degdeg ah u kordhisaa heerka Gulukooska dhiiga,lowskana waxa uu bixiyaa tamar degdeg ah oo aan dhamaneyn.faaidooyinka lows iyo timirta
Hadii aad in uu jirkaga si degdeg ah u shaqeyo uuna helo tamar iyo firfircooni sareeyo maskaxdadana aad dajiso daalkana uu kaa yaaraado hadii aad rabto isticmaal lows iyo timir caadi u cun ama isku shiido.faaidooyinka lowska iyo timirta
9. Ilaalinta Maqaarka
Vitamin E, selenium iyo antioxidants-ka ku jira lowska iyo timirta waxay ka hortagaan gabowga maqaarka. Waxay yareeyaan qallaylka, gubashada qoraxda, iyo dhaawaca unugyada. Cunista timirta iyo lowska waxay sidoo kale ka caawisaa in maqaarka uu noqdo mid jilicsan, dhalaalaya, isla markaana u adkeysan kara cimilada iyo wasakhowga deegaanka ku yimaada.faaidooyinka lowska iyo timirta
10. Xoojinta Timaha
Amino acids-ka, dufanka caafimaadka leh, iyo fitamiinada ku jira lowska waxay xoojiyaan timaha, yareeyaan jabitaanka joogtada ku yimaada, waxayna ka hortagaan qallaylka. Timirta oo hodan ku ah antioxidants-ka waxay sidoo kale ka caawisaa timaha in ay noqdaan kuwo dhalaalaya oo caafimaad qaba. Cunista joogtada ah waxay ka hortagtaa timaha in ay kaa daatan iyo dhibaatooyinka kale ee timaha ku dhaca.faaidooyinka lowska iyo timirta
11. Kordhinta Xoogsanaanta Lafaha iyo Murqaha
Timirta iyo lowska waxa ay said muhiim ugu yihiin lafaha madama timirta iyo lowska ay ku jiraan ama ay hodan ku yihiin magnesium calcium iyo dufanka cafimadka leh kuwaan ayaa muhiim u ah dhismaha lafaha weli in ay noqdaan kuwa said u adag. sidoo kale isticmaalka lowska iyo timirta ayaa qeyb ka qaata dayactirka muruqyada.faaidooyinka lowska iyo timirta
Cunista joogtada Lowska iyo timirta waxa ay jirka ay siyaan lafo xooggan waxa ayna ka hortagaan daciifnimada muruqyada markii ay da,da ay kororta,qofka haduu yaraantiisa uu cuni jiray looska waxaa adkaan doonto marka uu da, noqdo in ay muruqyadiisa ay daciifaan.faaidooyinka lowska iyo timirta
Qofka haduu rabo in uu dhiso muruqyadiisa lowska waxa uu bixiyaa protein sare oo qeyb ka qaata koriinka iyo kobaca muruqyada, iskudarka lowska iyo timirta waxa ay qeyb ka qataan koriinka caruurta dhalinyarada iyo dadka waaweyn in ay lafahooda ay u koraan hadii ay isticmalaan timir iyo loos
12. Ka Hortagga Sonkorowga
Timirta waxay leedahay fiber dabiici ah iyo sonkor dabiici ah oo si tartiib ah dhiigga ugu gasha, taasoo ka hortagta koror degdeg ah oo gulukooska dhiigga ah. Lowska oo hodan ku yahay magnesium oo kor u qaado xasaasiyadda insulin-ka, taasoo ka hortagta sonkorowga nooca 2aad. Cunista labadan cunto waxay xakameyaan heerka gulukooska dhiigga, waxayna ka caawiyaan dadka qaba sonkorowga inay si dabiici ah u yareeyaan halista. Faa’iidada kale ee timirta iyo lowska waa in ay ka hortagaan cayilka, taasoo sidoo kale waxa ay hoos u dhigaan halista sonkorowga iyo dhibaatooyinka caafimaadka la xiriira.faaidooyinka lowska iyo timirta
13. Kordhinta Difaaca Jirka
Timirta iyo looska waxaa ku jiro Antioxidants-ka sida sida vitamin E iyo selenium, waxa ay xoojiyaan nidaamka difaaca jirka bil,aadanka.faaidooyinka lowska iyo timirta
Isticmaalka lowska iyo timirta waxa ay yareyaan dhawaca unugyada ku dhaca waxa ay ka hortagaan bararka sidoo jirka waxa ay ka caawiyaan in uu iska celiyo infekshanada.faaidooyinka lows iyo timirta
Sidoo kale cunista aad joogtada aad u cunto lowska iyo timirta waxa ay jirka siyaan difaac dabiici ah oo uu iskaga difaaco cudurada halista ah sida hergabka infekshinka indhicirka iyo cuduro kale oo jirka u keeno tamar la.aan iyo daal joogtada ah.faaidooyinka lowska iyo timirta
Magnesium-ka ku jira lowska wuxuu kaloo ka qaybqaataa xoojinta unugyada difaaca iyo hagaajinta shaqada unugyada lymph-ka.faaidooyinka lows iyo timirta
14. Ka Hortagga Bararka iyo Cudurrada Wadnaha
Dufanka caafimaadka leh iyo antioxidants-ka ku jira timirta iyo lowska waxay hoos u dhigaan bararka jirka ku yimaada , oo ah sababta weyn ee keenta cudurrada wadnaha. Cunista joogtada ah waxay yareyneysaa khatarta xinjirowga, cadaadiska dhiigga oo korodhay, iyo bararka xididdada dhiigga. Omega-3 ee lowska ku jira ayaa si gaar ah u hagaajiya wareegga dhiigga, waxa uu ka hortagaa cudurrada chronic-ga ah ee xididdada dhiigga.faaidooyinka lowska iyo timirta
Waxa ay la mid tahay isticmaalka lowska iyo timirta in ay yihiin cuntooyinka ugu muhiimsan ee ka hortagga wadne qabadka iyo istaroogga.faaidooyinka lowska iyo timirta
15. Ka Hortagga Cudurrada Maskaxda
Timirta iyo lowska waxay hodan ku yihiin antioxidants, vitamin B6, magnesium, iyo dufanka caafimaadka leh ee monounsaturated, kuwaas oo ka qayb qaata ilaalinta unugyada maskaxda. Cunista joogtada ah waxay yareysaa halista cudurrada maskaxda sida Alzheimer-ka iyo gabowga maskaxda. Omega-3 ee lowska ku jira waxay kor u qaadaa isku xirnaanta unugyada maskaxda, waxayna ka dhigtaa xusuusta mid xooggan, feejignaanta mid sare, iyo awooda fikirka mid degdeg leh. Timirta oo leh magnesium waxay ka caawisaa hoos u dhigista walbahaarka iyo xoojinta hurdada, taasoo sidoo kale faa’iido weyn u leh maskaxda.faaidooyinka lowska iyo timirta
16. Caafimaadka Maqaarka iyo Timaha
Vitamin E, selenium, iyo antioxidants-ka ku jira lowska iyo timirta waxay ka hortagaan gabowga maqaarka iyo dhaawaca ay sababto qoraxda iyo wasakhowga deegaanka ku yimaada . Cunista joogtada ah waxay ka dhigan tahay in uu noqdo maqaarka mid jilicsan, dhalaalaya, isla markaana u adkeysan kara xaaladaha cimilada ku yimaado noockasta oo ay noqdaan. Timirta oo hodan ku ah beta-carotene waxay ilaalisaa maqaarka qorraxda, halka dufanka caafimaadka leh ee lowska uu ka qayb qaato qoyaan siinta maqaarka iyo timaha. Amino acids-ka iyo protein-ka ku jira lowska ayaa sidoo kale xoojiya timaha, yareeya jabitaanka, iyo qallaylka, taasoo ka dhigaysa timaha kuwo dhalaalaya oo caafimaad qaba.faaidooyinka lowska iyo timirta
17. Kordhinta Tamarta iyo Firfircoonida
Timirta oo hodan ku ah sonkor dabiici ah waxay si degdeg ah u kordhisaa gulukooska dhiigga, taasoo ka dhigaysa qofka in uu noqdo mid firfircoon marka uu daalan yahay. Lowska oo ka buuxo protein said ah , dufan caafimaad leh, iyo fiber waxay bixiyaan tamar joogto ah oo socota saacado dheer. Isku darka labadan cunto ayaa ku habboon subaxda marka uu qofka soo kaco, ka hor jimicsiga, ama xilliyada daalka uu dareemo, waxayna ka caawisaa jirka in uu ka hortago daalka, korna u qaado feejignaanta, isla markaana uu taageero maskaxda iyo hawlaha jirka.faaidooyinka lowska iyo timirta
18. Ka Hortagga Cayilka Xad-dhaafka ah
Fiber-ka ku jira timirta iyo dufanka caafimaadka leh ee lowska waxay ka caawiyaan in la dareemo buuxnaan, taasoo yaraysa rabitaanka cuntooyinka sokorta iyo dufanka badan leh. Cunista timirta iyo lowska waxay ka hortagaan cayilka, waxayna taageeraan nidaamka dheef-shiidka iyo gulukooska dhiigga. Sidaas darteed, labadan cunto waxay ka mid yihiin kuwa ugu fiican dadka doonaya inay miisaankooda si dabiici ah ay xakameeyaan.faaidooyinka lowska iyo timirta
19. Ka Hortagga Bararka iyo Dhaawaca Unugyada
Timirta iyo lowska waxay hodan ku yihiin flavonoids, polyphenols, iyo antioxidants kale, kuwaas oo ka hortaga bararka iyo dhaawaca unugyada. Cunista joogtada ah waxay yareysaa khatarta cudurrada chronic-ga ah, waxayna ka ilaalisaa jirka waxyeellada xag-jirayaasha xorta ah (free radicals). Tani waxay sidoo kale ka caawisaa in murqaha, lafaha, iyo unugyada wadnaha ay noqdaan kuwo caafimaad qaba.
20. Hagaajinta Nidaamka Dheef-shiidka iyo Nutrient Absorption
Fiber-ka ku jira timirta wuxuu nadiifiyaa mindhicirka, wuxuu kor u qaadaa dheef-shiidka, wuxuuna ka caawiyaa jirka inuu si wanaagsan u nuugo nafaqooyinka kale ee cuntada. Lowska oo ka buuxo dufanka caafimaadka leh ayaa ka qayb qaata nuugista fitamiinada fat-soluble sida vitamin A, D, E, iyo K. Isku darka labadan cunto waxay hubisaa in jirka uu helo nafaqooyinka ugu badan, isla markaana uu si hufan uga faa’iideysto cuntooyinka kale ee la cuno maalin kasta.faaidooyinka lowska iyo timirta
Sida Loo Cunayo Timirta iyo Lowska Si Caafimaad Leh
- Qadarka saxda ah: 20-30 g oo lows ah ama 2-3 timir maalin kasta waa ku filan.
- Isku-darka cuntooyinka: Timirta iyo lowska waxay si fiican ula socdaan cuntooyinka kale sida yogurt, oatmeal, ama salad.
- Ka fogaanshaha waxyaabaha la warshadeeyay: Iska ilaali lowska la shiilay ama timirta lagu daray sokor iyo cusbo xad-dhaaf ah.faaidooyinka lows iyo timirta
Si joogto ah oo dheelitiran u cunista timirta iyo lowska waxay kordhisaa faa’iidooyinka caafimaad ee ay bixiyaan.
Timirta iyo lowska waa cuntooyin dabiici ah oo hodan ku ah nafaqooyinka kala duwan oo jirkeena faaido badan u leh, antioxidants-ka, iyo dufanka caafimaadka leh. Cunista joogtada ah waxay taageertaa:faaidooyinka lowska iyo timirta
- Caafimaadka wadnaha iyo xididdada dhiigga.
- Tamarta jirka iyo maskaxda.
- Dheef-shiidka iyo caafimaadka caloosha.
- Maqaarka, timaha, iyo ka hortagga gabowga.
- Nidaamka difaaca jirka iyo ka hortagga cudurrada.
Waxaa muhiim ah in timirta iyo lowska lagu daro cuntooyinka maalinlaha ah ee la isticmaalo si aan maalin kastana u helno caafimad, iyadoo la raacayo qadarka saxda ah, isla markaana laga fogaado waxyaabaha la warshadeeyay. faaidooyinka lowska iyo timirta
